Czas na przewodnik turystyczno-kulturowy

Z nostalgią myślę o czasach, gdy ten blog żył, gdy systematycznie pojawiały się tu nowe wpisy, a zbieranie materiałów do notek było ekscytującą przygodą.

To już 13 lat jak istnieje ten adres.

Przygoda trwa dalej, ale zmieniła swe oblicze.

W zeszłym roku ukonkretnił się pomysł, by napisać wznowienie kultowego przewodnika po Wyspach Owczych, wydanego w 2003 przez Marcina Jakubowskiego i Marka Loosa. Marcin zaprosił do zespołu Kingę Eysturland, Maćka Brencza, Łukasza Łacha i mnie. Uznaliśmy, że warto to wreszcie zrobić i wzięliśmy się do żmudnej, kilkumiesięcznej pracy. Jej efektem jest przewodnik turystyczno-kulturowy po Wyspach Owczych, czyli znacznie wzbogacona wersja dawnej publikacji wydawcy magazynu „Zew Północy”. 

Będzie pięknie, jeśli ta dość obszerna książka znajdzie swoich sympatyków i pomoże ludziom zgłębiać farerski mikrokosmos. Kupić ją można choćby tutaj -> ZAMÓW.

Równolegle trwające projekty, w które jestem zaangażowany to:

- dział newsów na witrynie przewodnika 

- facebookowy fanpejdż ogólny o Wyspach Owczych

- facebookowy fanpejdż o piłce nożnej na Wyspach Owczych 

- potężny, wielowątkowy projekt Nordic Talking, skupiający miłośników kultur krajów nordyckich, wraz z towarzyszącym mu festiwalem

Tak więc absolutnie nie mówię do widzenia, choć przez ciszę na blogu mogło wydawać się inaczej. Do rychłego zobaczenia w farerskim uniwersum!

W poszukiwaniu dawnych wrażeń

"Bardzo możliwe, że człowiek odczuwa swoje istnienie dopiero wtedy, gdy czuje na skórze dotyk bezimiennej przestrzeni, która łączy nas z najdawniejszym czasem, ze wszystkimi umarłymi, z prehistorią, gdy umysł dopiero oddzielał się od świata i jeszcze nie zdawał sobie sprawy ze swojego sieroctwa".

Andrzej Stasiuk, "Jadąc do Babadag"

Osobliwostki z czeluści Faroe-netu

Cudownie, że to nagrano i przechowano przez tyle lat. Eli Hentze, trener i sportowy aktywista, a dawniej piłkarz, skompilował fragmenty z dziejów swojego klubu z wyspy Sandoy, B71.

Spójrzmy na fragment nagrania od 7:46 do 8:26 „Venjingarlega í Pólandi 1988” – „Obóz treningowy w Polsce, rok 1988”.
Dwa mecze na naszych klepiskach i wycieczka do Auschwitz.
„Byliśmy w Polsce trzy lata z rzędu, 1988, 1989, 1990. Nie pamiętam konkretnych miejsc i gier, ale wierzę, że mam jakieś zapiski z tamtych wyjazdów. Spróbuję je odszukać” – napisał Eli.
Co zostało z tych okruchów przeszłości?

- - -

Tymczasem pod tym niepozornym adresem natrafiamy na historię farerskiej kinematografii. Z lewej strony pod belką „Filmur” kryje się dziewięć filmowych produkcji z Wysp Owczych! Wiedzieliście, że teledysk do piosenki Eivør „True Love” to tylko część dłuższej etiudy, w której wokalistka z Eysturoy gra jedną z ról?!

Postacie napotkane na wirtualnym spacerze

Z tęsknoty za archipelagiem, spacerujemy po Farojach dzięki Street View. Szukamy przypadkowych ludzi, oznak życia - i nie jest to łatwe. Podwójna samotność w internecie.

 

Eivør Pálsdóttir - Í Tokuni - próba tłumaczenia

Kilka dni temu okazało się, że Eivør zagra w kwietniu 2018 cztery koncerty w Polsce. Od jakiegoś czasu kwitły mi na dysku rozgrzebane próby tłumaczenia paru jej tekstów. Z pomocą Sabiny i pośrednio Michała przetłumaczyliśmy jeden z utworów - oni z farerskiego, ja posiłkując się wersją angielską. Przed chwilą okazało się, że na jednym z portali jest już próba przełożenia wybranej przez nas piosenki. Ciekawi jesteśmy Waszych wrażeń i uwag.

Słowo "varðar" rozumiem jako kamienne kopce, stawiane w górach dla orientacji piechurów w złą pogodę.
"Garðar" to rzekomo "płoty", w sensie ogrodzenia, być może te drewniano-druciane, chroniące przed wędrówkami owiec.
"Rópi" - wołam czy krzyczę?
"Gloppini" - szczeliny?
Dwa słowa na mgłę: "tokuni" oraz "mjørka". Czy istnieje rozróżnienie w języku polskim?
Refren przetłumaczony niedosłownie, z próbą oddania rymów. 

Eivør Pálsdóttir - Í Tokuni (2015) <<-- TELEDYSK

gangi í tokuni /// CHODZĘ WE MGLE
eina í djúpu kvirruni /// SAMA W GŁĘBOKIEJ CISZY
síggi ongar varðar /// NIE WIDZĘ ŻADNYCH KOPCÓW
burtur allir garðar /// ZNIKŁY WSZYSTKIE PŁOTY
rópi men eingin svarar /// WOŁAM, ALE NIKT NIE ODPOWIADA

inn ímillum gloppini /// MIĘDZY SZCZELINAMI
í mjørkaklæddu náttini /// W NOC PRZYOBLECZONĄ WE MGŁĘ
hómi eg skuggar /// WYCZUWAM CIENIE
tykist sum okkurt rørir seg har /// JAKBY COŚ SIĘ PORUSZAŁO
rópi men eingin svarar mær /// WOŁAM, ALE NIKT MI NIE ODPOWIADA

vinur, vinur sært tú meg? /// PRZYJACIELU, PRZYJACIELU, CZY WIDZISZ MNIE?
gangi her í tokuni /// JAK TUTAJ CHODZĘ WE MGLE
hevur tú reikað líka sum eg /// CZY TAK JAK JA WĘDROWAŁEŚ GDZIE
í deyðadjúpu kvirruni? /// ŚMIERTELNA CISZA UNOSI SIĘ?

sást tú gøtuljósini /// CZY WIDZIAŁEŚ ULICZNE ŚWIATŁA
lýsa í bygdini? /// ŚWIECĄCE W OSADZIE?
sást tú hvat tey gjørdu har? /// CZY WIDZIAŁEŚ CO TAM ROBILI?
minnist tú hvussu støðan var? /// CZY PAMIĘTASZ CO SIĘ WYDARZYŁO?
leitaði nakar eftir mær? /// CZY KTOKOLWIEK MNIE SZUKAŁ?

vinur, vinur sært tú meg? /// PRZYJACIELU, PRZYJACIELU, CZY WIDZISZ MNIE?
gangi her í tokuni /// JAK TUTAJ CHODZĘ WE MGLE
hevur tú reikað líka sum eg /// CZY TAK JAK JA WĘDROWAŁEŚ GDZIE
í deyðadjúpu kvirruni? /// ŚMIERTELNA CISZA UNOSI SIĘ?

hevur tú eins og eg /// CZY TY TAK JAK JA
gingið í tokuni /// CHODZIŁEŚ WE MGLE
burturvilst frá slóðini /// CZY ZBACZAŁEŚ Z UTARTYCH ŚCIEŻEK
ytst á fjallatromini? /// PRZY SKRAJACH GÓR?
kennir tú hetta einsemið? /// CZY ZNASZ TAKĄ SAMOTNOŚĆ?

vinur, vinur skilur tú meg? /// PRZYJACIELU, PRZYJACIELU, CZY ROZUMIESZ MNIE?
veitst tú nakran loyniveg? /// UKRYTA ŚCIEŻKA – CZY WIESZ GDZIE ONA JEST?
hevur tú reikað líka sum eg /// CZY TAK JAK JA WĘDROWAŁEŚ GDZIE
í endaleysu óvissuni? /// NIESKOŃCZONE WĄTPLIWOŚCI OGARNIAJĄ CIĘ?

vinur, vinur skilur tú meg? /// PRZYJACIELU, PRZYJACIELU, CZY ROZUMIESZ MNIE?
veitst tú ongan loyniveg? /// UKRYTA ŚCIEŻKA – NIE WIESZ GDZIE ONA JEST?
hevur tú reikað líka sum eg /// CZY TAK JAK JA WĘDROWAŁEŚ GDZIE
í endaleysu tokuni? /// NIESKOŃCZONA MGŁA UNOSI SIĘ?

Fot. Lukas Daugbjerg / Eivor.com

Cześć Lady Mantle, cześć mnichu Rasmusa

Tylko jedna roślina uznana została za gatunek endemiczny dla Wysp Owczych. Przywrotnik farerski, czyli Føroya Skøra, łac. Alchimella faeroensis, ang. Faroese Lady Mantle. To bylina o wysokości do 40 cm, kwitnie w czerwcu i lipcu, ma kwiaty w kolorze żółtym. Rośnie na zboczach klifów i na półkach skalnych, jest powszechnie spotykana na całym archipelagu.

Z kolei mniszek czerwonolistny (Reyð Várhagasólja, Taraxacum rubrifolium R.R.) został sklasyfikowany po raz pierwszy na świecie w 1909 roku, kiedy na jednej z łąk w Tórshavn odkrył i nazwał go Rasmus Rasmussen.

[za: „The Faroe Islands” Liv Kjørsvik Schei, Gunnie Moberg, rys. Tróndur Patursson, Edynburg 2003]


(to niekoniecznie mniszek, ale zdjęcie urokliwe 
© Bluehourphotoventures.com)

Autobusowe notatki i didaskalia

W nadchodzącym numerze magazynu skandynawskiego „Zew Północy”, który ukaże się zapewne w okolicach grudnia, będzie można przeczytać artykuł o komunikacji autobusowej na Wyspach Owczych. Pojawią się w nim wypowiedzi trójki Polaków znających tematy farerskie od podszewki. Głos zabiorą: Dariusz Zabłocki – kierowca autobusów dalekobieżnych, pracujący na archipelagu od trzech lat, Kinga Eysturland – szefowa fanpejdża Polonia Farerska i pensjonatu Eysturland Lodge w Klaksvik oraz Maciej Brencz - autor bloga i fanpejdża Farerskie Kadry.


Czy wiecie, że...(czyli czego nie udało zmieścić się do tekstu)
- na Wyspach Owczych nie obowiązują ściśle określone europejskie regulacje w zakresie budowy infrastruktury drogowej, przez co pasy drogowe bywają tu o pół metra węższe od europejskiego minimum?
- krajowa spółka komunikacyjna SSL przewozi za darmo młodzież szkolną: dwa bezpłatne kursy dziennie, od miejscowości zamieszkania do szkoły i z powrotem; w weekendy uczniowie mają jeden darmowy przejazd dziennie
- od niedawna autobusy linii 300 z Tórshavn przez lotnisko do Sørvágur kończą bieg nieopodal przystani promowej, skąd odpływają promy na Mykines. Pętla w Sørvágur nosi nazwę „úti á Bakka” i jak twierdzi Dariusz Zabłocki: „jest zlokalizowana obok przetwórni ryb. W tygodniu, gdy placyk będący pętlą pełni funkcję parkingu, wycofujemy na trzy. W weekend, gdy jest pusto, uda się czasem zawrócić na biegu bez konieczności cofania”.
- nowoczesność na odludziu: na przystanku autobusowym przy stacji benzynowej między Leynar i Kollafjørður obowiązuje uznawany za wzorcowy na świecie system przesiadki „drzwi w drzwi”
- jak twierdzi Dariusz Zabłocki, na przystanku na peryferiach obok tunelu Kollafjørður przesiada się dziennie około dziesięciu osób, nie wliczając turystów. A przystanek wygląda tak:



- w każdym autobusie SSL obowiązuje standardowe ogrzewanie pokładowe o temperaturze 20 stopni Celsjusza. Dlatego nie powinien nas zdziwić widok autobusu stojącego nocą w porcie z akumulatorem podłączonym do prądu – rano maszyna musi być gotowa na 100%, w trosce o ciepło dla pasażerów
- anegdota z Vestmanny: 95-letnia pasażerka, znana w osadzie z codziennych kąpieli w oceanie, wsiadła pewnego razu do autobusu linii 100 do Tórshavn, ukrywając w torbie na zakupy psa. Wkrótce przysiadła się do niej znajoma, chowając z kolei w swoim bagażu kota. Sąsiedzka pogawędka obu pań nie potrwała długo, a jazgot zwierząt roznosił się na pokładzie autobusu kilka ładnych chwil


[fotografie © Dariusz Zabłocki, Maciej Brencz]

Trzy zachody słońca nad Wyspami Owczymi

[Foto: screen z farerskiego filmu dokumentalnego „Ferðafólkini koma”, Ólavur Frederiksen, Rúni Thomsen]

Wolność jest zawsze gdzie indziej

"Przekonałam się, że ludzie na ogół bardzo lubią podróżować. Podróż budzi w nich nadzieję na to, że w innym kraju, w innym klimacie, w innym języku znajdą to, czego brakuje im tam, gdzie żyją na co dzień. Wyjeżdżających przyjaciół często postrzegam jako osoby, które opuszczają więzienie. Ponieważ wolność jest zawsze po tamtej stronie. Dopóki tamta strona nie stanie się twoim miejscem zamieszkania. Wówczas podróż w poszukiwaniu owego "gdzie indziej", które nie istnieje, zaczyna się od nowa".

Ornela Vorpsi, "Ręka, której nie kąsasz" (Wołowiec, 2009)

Michał Przybylski: czwarty sezon nastolatka

Dwa lata minęły w mgnieniu oka.
Michał Przybylski miał wtedy siedemnaście wiosen i był niedługo po debiucie w najwyższej lidze futbolowej Wysp Owczych. Nasza rozmowa na blogu urywała się w pół zdania – bez podsumowań, pytań o plany, bez górnolotnych deklaracji. Wtedy, w maju 2015 roku, zapoczątkowaliśmy dialog, który – płynąc sobie spokojnym nurtem – trwa do dziś. Przez ten czas Michał zmienił dwa razy klub, zagrał prawie 50 razy w ekstraklasie i zapracował na miano bardzo perspektywicznego ligowca młodego pokolenia.
Nie zmieniło się tylko to, że pomimo ograniczeń w komunikowaniu się przez net, wciąż lubimy powałkować tematy futbolowe. Za parę lat będzie z tego wywiad-rzeka ;)

- Jaki był dla Ciebie najprzyjemniejszy piłkarsko moment w tym roku?
Mecz z EB/Streymur pod koniec maja. Strzeliłem dwa gole, wygraliśmy 3:2. Bramkę decydującą o naszym zwycięstwie zdobył w końcówce Andras Frederiksberg i ona ucieszyła mnie chyba najbardziej, bo dała nam pierwsze w tym sezonie zwycięstwo i sprawiła, że moje gole miały jakieś znaczenie.

- A moment najgorszy?
Mecz u siebie z Suðuroy. Prowadziliśmy 2:0, jeden z rywali musiał zejść po czerwonej kartce, strzelili nam na 2:1, dostali kolejną czerwień, grali w dziewięciu i… wyrównali. Sparaliżowało nas przy stałych fragmentach. Niesamowite, jak tego nie wygraliśmy.

- Po takim meczu można się albo załamać albo potwornie wkurzyć. Jak było u Was?
Czuliśmy chyba i to i to. Początkowo bardziej załamanie, w szatni nikt nie odzywał się ani słowem. Potem trener huknął na nas dosadnie i jego reakcja też wydaje mi się zrozumiała. Na szczęście były tylko cztery dni do następnego meczu i szybka możliwość, by się zrehabilitować, zapomnieć o traumie. Pojechaliśmy do Tórshavn na potyczkę z HB i wygraliśmy 2:1. Ktoś sprawdził, że było to nasze pierwsze wyjazdowe zwycięstwo z nimi od 11 lat.

- W tym meczu zaliczyłeś asystę „na nos” przy golu na 1:1, ale na skrócie telewizyjnym można odnieść wrażenie, że nie ucieszyła Cię bramka dla Twojej drużyny. Co się za tym kryło?
Byłem poirytowany, bo w środku pierwszej połowy nasz trener zmienił ustawienie i od tego momentu rywale zaczęli strasznie ze mną pogrywać. Na szczęście w drugiej połowie było już lepiej i wróciła mi pewność z początkowej fazy meczu.

- Skála to Twój trzeci seniorski klub. Co jest w nim takiego, czego nie było w NSÍ i B68?
Wydaje mi się, że jesteśmy tu bardziej rozpieszczani, jeśli można tak to nazwać. Od tego roku mamy nowych kierowników drużyny, którzy pilnują, by niczego nam nie brakowało. Dostajemy specjalne batony, napoje, do tego czekolada, banany, odżywki. Nie zawsze mogliśmy na to liczyć w Toftir i Runavík. Zaletą Skáli jest też bardzo dobre zgranie. Nie ma podziałów, każdy z każdym rozmawia, czego nie można było powiedzieć o Runavík. Piłkarsko więcej zawodników jest na zbliżonym poziomie, co przekłada się na zdrowe współzawodnictwo na treningach – większość chłopaków nie uznaje podejścia „nie potrafię”, więc gierka na koniec ćwiczeń jest bardzo intensywna.
  


- Przedstawisz swoich kumpli z drużyny?
Analizując po kolei pozycjami: bramkarz András Gángó, urodzony na Węgrzech, niskiego wzrostu więc gra nieco słabiej na przedpolu, za to bardzo dobrze na linii. Pracuje jako menedżer w sklepie spożywczym. Prawy obrońca Ari Olsen – zdrowie do biegania, szybki, z dobrym dośrodkowaniem. Uczy się w technikum handlowym. Środkowy obrońca Jákup Jakobsen, niewysoki, ale jeden z najszybszych na swojej pozycji w lidze. Dobrze wyprowadza piłkę. Pracuje w firmie, która wytwarza sieci dla statków rybackich. Drugi środkowy obrońca, „Joba”, Walerian Jobaszwili, Gruzin, wysoki, silny i twardo grający gość, dobry w pojedynkach główkowych. Pracuje na pół etatu w przetwórni ryb. Lewy obrońca Leivur Joensen, prawonożny, z bardzo dobrze ułożoną stopą. Jego atut to stałe fragmenty gry. Pracuje jako sprzedawca w firmie zajmującej się wyposażeniem, budową i naprawą statków. Środkowy pomocnik Pætur Jacobsen, kapitan i najbardziej doświadczony zawodnik w drużynie. Jego atutami są wytrzymałość i nieustępliwość. Ma własną firmę stolarską. Kolejny gracz środka pola, Hákun Edmundsson, mądrze grający zawodnik z dobrym podaniem, zarówno krótkim, jak i długim. Ma dobre, mocne uderzenie i status profesjonalnego piłkarza, jest do nas wypożyczony z drugiej ligi duńskiej. Uczy się zaocznie (już po tej wypowiedzi Hákun przeniósł się do duńskiego klubu Vendsyssel – przyp. wł.). Skrzydłowy Jákup Johansen – lewa noga z bardzo dobrym dryblingiem i dośrodkowaniem. Pracuje w sklepie wyposażającym statki, tak jak Leivur, ale w konkurencyjnej firmie. Skrzydłowy / napastnik Mamuka Toronjadze, drugi Gruzin w zespole, również doświadczony, z dobrym uderzeniem, grający mądrze, ale i siłowo. Podobnie jak Joba, znalazł zatrudnienie przy rybach. Środkowy napastnik / skrzydłowy Edvin Jacobsen może grać na wielu pozycjach, potrafi dobrze rozprowadzać piłkę, ma dopracowany drybling. Uczy się w szkole pedagogicznej. No i wreszcie napastnik, Brian Jacobsen, wysoki i bardzo silny, z umiejętnością utrzymania piłki i dobrej gry w powietrzu. Pracuje jako magazynier w firmie ze skrzydłowym Jákupem. Tak przedstawia się główny team. Jest jeszcze m.in. Jónhard Frederiksberg, chyba najstarszy w drużynie, może grać na każdej pozycji. Ma udziały w firmie rozwożącej ryby. Najmłodszy, Andreas Jacobsen to szybki napastnik z dobrym uderzeniem. Jest uczniem. 

- Ano właśnie. Ty zostałeś, zdaje się, absolwentem?
Na koniec szkoły miałem do zdania sześć egzaminów: trzy ustne i trzy pisemne. Na razie dostałem się na studia marketingowe w Tórshavn. Składałem też papiery na nauczyciela, ale jeszcze nie zdecydowałem co będę robił, chcę mieć jak najwięcej opcji.

- Jak wyglądały te egzaminy?
W przypadku ustnych było losowanie przedmiotów, które trzeba zdać. Mi wylosowano historię, język farerski i taki przedmiot, który można określić jako zrozumienie kultur, na którym uczymy się różnic kulturowych i pożądanych zachowań w kontaktach z przedstawicielami innych nacji. Z historii można było wylosować dzieje Wysp Owczych na przestrzeni ostatnich stu lat, pierwszą wojnę światową, współczesny terroryzm – zadają parę pytań pod dany temat i masz pół godziny na przygotowanie się.

- Gdy rozmawiamy, trwa u Was akurat G! Festival, o którym robi się w Europie coraz głośniej. Uczestniczysz? Lubisz takie klimaty?
Nie mam karnetu, ale udało mi się wejść na koncert MØ. Moim faworytem jest Janus W. Mortensen – bardzo lubię słuchać jego muzyki, zresztą to mój kolega. Poza tym podobają mi się piosenki zespołu BYRTA, lubię Danny and the Veetos i Swangah. 

- A publika na meczach Skáli? Jakbyś ich ocenił?
Na mecze u nas przychodzi sporo ludzi i czasami trochę podopingują. Na wyjazdach jest już słabiej, nie słychać ich tak często. Fanów, którzy robią najlepszą atmosferę, mają Víkingur í KÍ. Ich kibice wszędzie podróżują za swoją drużyną, z flagami, bębnami i tak dalej. Wymyślają też piosenki dedykowane dla każdego zawodnika, więc na pewno gra się przyjemniej. Te piosenki są na znane melodie, tylko zamiast tekstu skanduje się imiona zawodników.

- W 2005 roku Skála zajęła najwyższe w swojej historii miejsce w lidze – trzecie. Dzięki temu zadebiutowała w europejskich pucharach, mierząc się z silnym norweskim Startem Kristiansand. Czego Wam teraz brakuje, by nawiązać do tamtego sukcesu?
Może rutyny i doświadczenia? W kilku meczach traciliśmy bramki i ważne punkty w samych końcówkach. Gdyby nie te straty, wciąż liczylibyśmy się w walce o czwarte miejsce i możliwość gry w Lidze Europy.

- W Waszym rejonie działa prężnie parę klubów, położonych w sumie na małej przestrzeni, w osadach zamieszkałych przez nie więcej niż po kilkaset osób: po sąsiedzku przez fiord macie silne NSÍ i nieźle zorganizowane B68, jeszcze bliżej, choć za wielką górą, mistrzów z Víkingura, do tego całkiem niedaleko EB/Streymur i ÍF. Jak to możliwe, że na tak małym terytorium starcza miejsca dla wszystkich?
Odpowiedź jest prosta: prawie każdy gra w piłkę, dzięki czemu w każdej miejscowości jest możliwość szkolić dzieci i młodzież pod sztandarem lokalnego klubu.

- Za tym idą obowiązki organizacyjne, potrzeba finansowania. Dużo macie sponsorów?
W zasadzie Skála ma jednego głównego sponsora. Stocznię Mest.

- Co jest dla Ciebie największym zaskoczeniem w bieżącym sezonie?
Na pewno drużyna z Suðuroy. Po połączeniu się w jeden zespół (z trzech klubów: TB, FC Suðuroy i Royn Hvalba – przyp. wł.) zaskoczyli wszystkich i trzymają się blisko czołówki. Ich gra nie jest ładna, ale trzeba przyznać, że mają swój styl i dobrze go rozwijają. Grają przeważnie długą piłkę na napastnika, pomyślność akcji budują na bezpardonowej, twardej walce. Są niebezpieczni przy stałych fragmentach gry. Liderem jest tam Jón Krosslá Poulsen, który dysponuje najmocniejszym uderzeniem w lidze. Na pewno zyskują też dzięki charyzmie szkockiego trenera, który chyba znalazł sposób, jak ich nakręcać.

- A co zyskujesz od swojego trenera?
Cały czas mi powtarza, żebym próbował strzelać z daleka. W ten sposób udało mi się zaskoczyć bramkarzy EB/Streymur i KÍ. Czasami zostaję po treningach potrenować strzały, szczególnie tak zwane „martwą piłką”, knuckleball. Tego typu uderzenie wyszło mi przy pierwszym golu z EB/Streym. Piłka frunęła w różne strony i można powiedzieć, że strzał był niemal idealny.

- Pod koniec lipca liga wznowiła grę po wakacyjnej przerwie, ale zabrakło Cię na boisku w meczach z B36 i EB/Streymur przez kłopoty z wizą.
Skończyło mi się tymczasowe pozwolenie na pracę, wyrobione w październiku. Teraz odpowiednio wcześniej wypełniłem formularz, liczący ponad 20 stron i wysłałem listownie do urzędu imigracyjnego w Danii. I czekam na odpowiedź, nic więcej nie mogę zrobić. W Danii trwa okres urlopowy. Działacze Skáli próbowali dzwonić, przyspieszyć procedurę, ale nic nie udało się wyjaśnić. Tkwię w niepewności.

Heiðrik: o obliczach ratowania pamięci

W połowie czerwca w warszawskim klubie Hocki Klocki nad Wisłą zagrał Heiðrik. Farerski multiartysta promował u nas swój album „Funeral”, który ukaże się w Polsce jesienią nakładem Fonobo Label.
Przed każdą z piosenek Heiðrik opowiadał o ich osobistym kontekście oraz zdarzeniach i emocjach, które towarzyszyły powstawaniu tekstów. Historię utworu „Boy” przedstawił wcześniej także w wywiadzie dla So!Music:
„Boy jest utworem opisującym historię 17-letniego chłopca z mojego miasta. Wciąż się nad nim znęcano, na podłożu homofobicznym. Pewnego dnia nagle zmarł, a całe miasto pogrążyło się w ciszy z poczucia winy. Nigdy nie zapomnę tego poranka. Byliśmy rówieśnikami, to było takie dziwne. Ta historia utkwiła mi w pamięci i czułem, że muszę ją opowiedzieć. Myślę, że mówi wiele o ludziach i tym, jak reagujemy na nieznane czy nam niezrozumiałe. (…) Wyspy Owcze zmieniły się diametralnie przez ostatnie dziesięć lat. Kiedy byłem dzieckiem, homofobia była na porządku dziennym. Strach i nienawiść kamuflowano i tłumaczono religią. Bardzo cieszy mnie fakt, że młodzi ludzie z Wysp Owczych nie będą musieli tej nienawiści doświadczać”.
Rozmawialiśmy chwilę po koncercie. O tym zmarłym siedemnastolatku i o tym jak ocalić pamięć.
- Nigdy nie wypowiedziałeś jego imienia, ono nigdzie się nie pojawiało. Czy nie uważasz, że warto, by ludzie je poznali?
Heiðrik nie miał wątpliwości.
- Myślę, że nie życzyłaby sobie tego rodzina.

[zdjęcia są kadrami z teledysków zrealizowanych przez Heiðrika: "Boy" i ORKA "Aldan reyð]

Kadry wyłapane na video laurkach z Wysp

 Faroe Islands - a road trip

Aerial Faroe Islands: Stakkurin Sheep Gathering and Auction in Tjørnuvík

350 seconds of Faroe Islands!

Tórshavn

The abandoned village of Múli in the Faroe Islands is incredibly eerie

Lapidarium farerskich reklam sprzed lat

Reklamy pochodzą z periodyków "Faroe Isles Review" (ukazywały się w drugiej połowie lat 70. XX wieku) oraz "Føroyskur fótbóltur í orðum og myndum" (lata 90.).

Zanim powstanie farerska mapa aromatów

Jeżeli spróbują kiedyś promować na Wyspach turystykę zapachową - przez to miejsce powinien wieść każdy szlak.
I choć upoją nas tajemnicze nuty kreozotu w zakamarkach Tinganes, świeży ptasi nawóz zmieszany z wilgotną trawą na Mykineshólmur czy słodki aromat wnętrza fabryki opakowań Vestpack w Vestmannie - najtęskniej będzie nam do woni wnętrza Biblioteki Narodowej w Tórshavn.
Jak znaleźć kogoś, kto nazwie ten zapach? Czy występuje on jeszcze gdzieś indziej na świecie? Jak zachować go w sobie choćby na kilka chwil po tym, gdy zatrzasną się drzwi?

Steffan Danielsen - melancholijny realista

Morgun á trappuni í Nólsoy, obraz Steffana Danielsena w galerii w Tórshavn

Steffan Danielsen. Malarz-samouk. Debiutował w 1952 roku na wystawie Farerskiej Akademii Sztuki z okazji święta Ólavsøka. Jak czytamy w książce Bárðura Jákupssona „Visual Arts in the Faroes”: „William Heinesen aż gwizdnął z uznania, gdy Steffan zgłosił swoje dzieła na wystawę, a Kampmann stwierdził, że przydałoby się zorganizować więcej przestrzeni, żeby pomieścić te oryginalne i interesujące prace”. Słowa te wypowiedzieli ówcześni czołowi aktywiści farerskich sztuk pięknych: Heinesen – wybitny pisarz, ale też muzyk, grafik, człowiek wielu talentów oraz Jack Kampmann – organizator życia artystycznego na archipelagu, malarz, inicjator wielu wystaw i warsztatów.

W chwili debiutu Steffan Danielsen miał 30 lat. W latach 1951-56 pomieszkiwał w Danii. Resztę życia, w tym 24 lata aktywnej działalności twórczej spędził na rodzinnej wyspie Nólsoy, odnajdując tam swój intymny świat i wypracowując indywidualny styl artystyczny. „Potrafił nawiązać czułą i szczerą relację z naturą, dzięki czemu zajmuje wyjątkowe miejsce wśród farerskich malarzy” – pisał Bárður Jákupsson.

Steffan Danielsen zmarł w 1976 roku w wieku 54 lat.
W 2009 roku ukazał się obszerny album poświęcony twórczości artysty, autorstwa Kinny Poulsen, opublikowany nakładem wydawnictwa Bókagarður.

[Źródła: Birkblog.blogspot.com, Listaportal.com, album „Visual Arts in the Faroes” red. Bárður Jákupsson, Sprotin 2007]